Samen maken we de stad groener

Wil je zelf (of samen met je buren) een stuk openbaar groen anders inrichten en zelf onderhouden? Op heel veel plekken kan dat. Dat noemen we zelfbeheer. We vinden het fijn als je op die manier wilt bijdragen aan een mooie en prettige woonomgeving. Voorbeelden zijn geveltuintjes, boomspiegels, groenstroken, plantsoenen en (versteende) pleintjes. Hier lees je hoe dat werkt.

Geveltuintjes

Een geveltuintje is een strook planten tegen de muur van een huis zonder voortuin. Door de rij stoeptegels die direct tegen de gevel aanligt te vervangen door tuingrond met plantjes, breng je meer kleur in de straat. We kunnen je precies vertellen wat wel en niet mag op de plek waar je woont. In ieder geval geldt:

• Een geveltuintje is maximaal de lengte van je eigen gevel
• Een geveltuintje is minimaal 30 cm en maximaal 45 cm diep. Wil je toch dieper? Overleg dan met je wijkbeheerder
• Blijf op minimaal 90 cm afstand van een lantaarnpaal
• Kies geen prikkende struiken en bomen
• Planten mogen niet over de stoep hangen of hinder veroorzaken aan voorbijgangers
• Zorg dat straatnaamborden, verlichting, verkeersborden, huisnummers en dergelijke zichtbaar blijven
• Je mag geen hek of opstaande rand plaatsen om je geveltuin
• Zijn werkzaamheden aan kabels en leidingen nodig onder je tuin? Dan is de gemeente of netbeheerder niet verantwoordelijk voor beschadiging of (tijdelijke) verwijdering van je geveltuin
• Ga je verhuizen of stoppen met het zelfbeheer? Meld je dat bij de gemeente of draag het beheer over aan de nieuwe bewoner

Voetpaden hebben een vrije doorgang van minimaal 1,20 meter zodat iedereen er goed langs kan.

Planten in boomspiegels

Een boomspiegel is het stuk open grond rond de stam van een boom, waardoor de boom water en zuurstof kan opnemen. De gemeente laat de boomspiegels onbegroeid. Maar je mag een of meerdere boomspiegels in je straat opfleuren met plantjes. Het is wel belangrijk dat je hierover eerst advies vraagt aan de gemeente. Dit kan door een e-mail te sturen aan zelfbeheer@amersfoort.nl. Je hoort dan welke planten geschikt zijn, zodat de boom toch genoeg water en zuurstof krijgt. Voor boomspiegels gelden een paar specifieke spelregels:

• Het groen plant je buiten de eventueel aanwezige watergeefrand.
• Je plant geen klimplanten of overblijvende houtachtige planten.
• Je brengt alleen extra grond of een rand/hekje aan als je daarvoor toestemming hebt van de wijkbeheerder. Het ophogen van de grond is vaak slecht voor de boom.
• Eventueel kun je de boomspiegel vergroten. Je mag alleen stenen weghalen na toestemming van de gemeente.
• Stuur een e-mail na beplanting van de boomspiegel naar zelfbeheer@amersfoort.nl. We weten dan dat je een boomspiegel hebt beplant en zorgen er met een zelfbeheertegel voor dat de hovenier van de gemeente de plantjes laat staan 

Groenstroken en plantsoenen

Een grotere groenstrook of plantsoen kan ook in zelfbeheer door een groep buurtgenoten worden omgevormd tot speelplek, moestuin, ecologische tuin of ontmoetingsplek. Dat heeft dan vaak een behoorlijke impact op de buurt. Daarom is het belangrijk om vooraf een goed plan te maken. De gemeente helpt je graag op weg. Deze regels zijn daarbij extra belangrijk:

• Het groen blijft openbaar. Dit betekent dat iedereen er gebruik van kan maken en er mag komen. Iedereen mag dus bijvoorbeeld vruchten plukken in de gezamenlijke buurtmoestuin.
• De (meeste) buurtgenoten moeten het eens zijn met de nieuwe inrichting of de aanpassing van het beheer. Ook als ze niet meehelpen.

Pleintjes en verharding

Wil je een plek in beheer nemen waar nu nog bestrating  ('verharding') is? Stuur dan een e-mail aan zelfbeheer@amerafoort.nl. We willen Amersfoort graag vergroenen. De stad beter bestand maken tegen harde regenbuien en hete en/of droge periodes in de zomer. Ideeën voor ‘stenen er uit en groen er in’ (Operatie Steenbreek) ondersteunen we graag. Het maken van groene plekken van pleintjes en verhardingen is wel maatwerk. We moeten ook ruimte houden om te parkeren en misschien liggen er onder de verharding nog allerlei kabels en leidingen. Zo maar graven kan dan niet. 

1. Je hebt een goed idee om het groen in de buurt aantrekkelijker te maken en wilt dat zelf gaan onderhouden.
2. Vraag je buren of zij het eens zijn met je idee en overleg of je het beheer samen kunt doen.
3. Mail je vraag of idee naar zelfbeheer@amersfoort.nl. De afdeling Leefomgeving neemt dan contact met je op. 
4. Voldoet je idee aan de spelregels? Dan maken we een overeenkomst die we beiden ondertekenen.
5. Je kunt beginnen. Waar nodig helpen we je bij de start. Daarna onderhoud je het groen zelf, zoals we met elkaar hebben afgesproken. De wijkbeheerder informeert de aannemer die de wijk onderhoudt, zodat jouw planten niet worden uitgetrokken of geschoffeld tijdens het reguliere onderhoud. De wijkbeheerder neemt 2 keer per jaar contact op om te horen hoe het gaat.
6. De overeenkomst heeft geen einddatum. Je kunt het zelfbeheer op elk moment stoppen. Wil je stoppen? Stuur dan een mail naar zelfbeheer@amersfoort.nl. De afdeling Leefomgeving neemt dan contact met je op. Samen overleg je wanneer wij het beheer weer overnemen.

Als je een stukje openbaar groen wilt onderhouden, gelden er een aantal spelregels. Deze spelregels vormen het uitgangspunt voor het gesprek dat je hebt met de wijkbeheerder. Ze kunnen worden aangevuld met extra afspraken die passen bij de plek die je wilt beheren.

De algemene spelregels:

• Het stuk groen dat je onderhoudt blijft openbaar gebied en is dus voor iedereen toegankelijk
• Je onderhoudt het groen met de beste intenties. Denk aan snoeien van planten, water geven of zwerfafval verwijderen
• Je gebruikt geen chemische bestrijdingsmiddelen
• Je voert geen werkzaamheden uit aan bomen. Dit doet de gemeente
• Je mag er geen bouwwerken als schuttingen en hekken plaatsen
• Voetpaden en stoepen blijven bruikbaar ook voor mensen met een beperking, rollator, kinderwagen of rolstoel (minimaal 1,20 meter vrije ruimte)
• Je mag er geen materialen of afval opslaan
• Je mag er geen dieren houden
• Je geeft de gemeente en nutsbedrijven altijd toegang tot kabels en leidingen die onder de grond liggen
• Het moet veilig zijn voor iedereen die het groen gebruikt
• De gemeente blijft eigenaar van de grond
• Bomen blijven in onderhoud van de gemeente
• Direct omwonenden vinden het goed dat je zelfbeheer gaat doen. Dit geldt ook voor bewoners die ook zicht hebben op dit stuk groen
• Er is geen vergoeding voor het zelfbeheer
• Je zorgt zelf voor gereedschap

Bij de eerder beschreven voorbeelden van zelfbeheer zie je welke spelregels daar nog extra gelden.