Stook geen hout bij code rood of oranje

Houtrook is ongezond, voor iedereen. Niet alleen voor mensen in de buurt, maar ook voor jezelf als stoker. In houtrook zitten veel schadelijke stoffen, zoals fijnstof, koolwaterstoffen (PAK’s) en koolmonoxide. Een deel van die stoffen zijn kankerverwekkend, het zijn dezelfde stoffen die uit de uitlaat van een auto komen en je ademt ze in bij het (mee)roken van een sigaret. 

In 2021 veroorzaakte het verbanden van hout ruim een kwart van de fijnstof (PM2.5) in Nederland. Dat is 4 keer zoveel als de fijnstofuitstoot door het werkverkeer. Amersfoort heeft niet voor niets samen met 100 andere gemeenten, 12 provincies en het Rijk het Schone Lucht Akkoord(link is extern) ondertekend. Daar komt nu de beleidsregel ‘zorgplicht bij houtstook’ bij. In deze beleidsregel wordt toegelicht dat het binnenshuis stoken van hout bij code oranje en rood volgens de Stookwijzer kan leiden tot ernstige hinder, overlast of gezondheidsschade. 

De beleidsregel gaat in per 1 oktober 2024. Vanaf dat moment kan het stoken van hout op momenten dat het niet mag, bij code oranje of rood, worden gehandhaafd. Daarom adviseert de Gemeente Amersfoort om geen houtkachel aan te schaffen ter (volledige) vervanging van de centrale verwarming.

Als je het vuur toch wilt blijven stoken bij code geel, stook dan zo goed mogelijk. Voor je eigen gezondheid en die van huisgenoten en wijkbewoners. Volg de tips op de website van Milieu Centraal en check de Stookwijzer. De Stookwijzer geeft aan of de weersomstandigheden (on)gunstig zijn om hout te stoken. Kijk voordat je gaat stoken welke code van toepassing is in de periode dat uw wil gaan stoken. De Stookwijzer geeft een prognose voor de komende 24 uur. Is de verwachting dat er een code oranje of rood gaat gelden in de periode dat u wil stoken? Steek de kachel dan niet aan. 

Kijk altijd even naar de Stookwijzer voor je de kachel aansteekt!

Je hebt overlast van iemand in de buurt die hout stookt. Dat kan stank in huis of tuin zijn. Of omdat je thuis bent en last van je luchtwegen krijgt. Dan kun je een paar dingen doen:

• Probeer te achterhalen wie de overlast veroorzaakt.
• Ga het gesprek aan met degene(n) die hout stoken. Veel mensen die hout stoken weten niet dat anderen er last van hebben en zijn best bereid mee te werken. Geef aan dat je last hebt van de rook en stel voor om samen afspraken te maken over het stoken van hout. Spreek bijvoorbeeld af dat degene die hout stookt dit niet of minder vaak doet of alleen op bepaalde tijden. Verwijs ook naar de Stookwijzer.(link is extern) De regel die Gemeente Amersfoort heeft opgesteld betekenen dat binnenshuis hout stoken bij code rood en oranje straks niet is toegestaan, als maatregel om hinder te voorkomen.
• Kom je er samen niet uit en stoken de buren binnenshuis hout op het moment dat het code rood of oranje is? Maak hier dan melding van, bij voorkeur via de Stookwijzer, zodat het tijdstip en de bijbehorende code duidelijk worden vastgesteld. 

De mogelijkheden voor de gemeente om in te grijpen zijn op dit moment helaas beperkt. We moeten zeker weten om welk adres het gaat en we moeten het zelf 'zintuigelijk' waarnemen. Wat de gemeente kan doen als je er samen echt niet uitkomt, de overlast blijft bestaan en je een melding hebt gemaakt:

• De wijk boa neemt contact met je op.
• De wijk boa neemt contact op met de vermeende houtstoker.
• De wijk boa kan buurtbemiddeling inschakelen als jullie hier allebei mee akkoord gaan.
• De wijk boa kan onderzoeken of er opgetreden kan worden tegen de veroorzaakte hinder.

De beleidsregel die vanaf 1 oktober 2024 geldt, niet binnen stoken bij code rood en oranje volgens de Stookwijzer, biedt de mogelijkheid om actief op te treden. Na de zomervakantie start Gemeente Amersfoort de campagne “Hé buur, even geen vuur”, om inwoners te wijzen op de nadelen van houtstook bij code rood en oranje, de overlast voor buren én de mogelijkheden voor melden en handhaven. 

GGD Leefomgeving geeft onder andere informatie over gezondheidsklachten die kunnen ontstaan door houtstook.

Longfonds geeft informatie over ongezonde lucht en bijvoorbeeld het effect van houtstook op je longen, luchtwegen en gezondheid.

Stichting Houtrookvrij is een belangenorganisatie die zich inzet voor minder houtstook en wetgeving op het gebied van hout stoken.

RIVM geeft informatie over houtrook en gezondheid. Ook beantwoorden zij op hun website vragen over houtstook.

Milieu Centraal is een onafhankelijke voorlichtingsorganisatie en geeft onder andere tips over hout stoken en het beperken van de overlast voor jezelf en je buren.

Stichting Luchtfonds geeft een opsomming van wat wetenschappers wereldwijd zeggen over houtstook.

Kenniscentrum Infomil – onderdeel van Rijkswaterstaat – is een voorlichtingscampagne gestart over de schadelijke effecten van houtstook.