Samen maken we de stad groener

Algemeen

Je kunt zelf iets doen voor een groene stad. Help mee met het onderhoud of zorg voor meer groen in de straat.

Zelf openbaar groen beheren

Wil je zelf (of samen met je buren) een stuk openbaar groen anders inrichten en zelf onderhouden? Op heel veel plekken kan dat. Dat noemen we zelfbeheer. We vinden het fijn als je op die manier wilt bijdragen aan een mooie en prettige woonomgeving. Voorbeelden zijn geveltuintjes, bloembakken, boomspiegels, groenstroken, plantsoenen en (versteende) pleintjes.  Bel voor meer informatie met de wijkbeheerder. We helpen je graag op weg.

Hoe pak je het aan?

  1. Je hebt een goed idee om het groen in de buurt aantrekkelijker te maken en wilt dat zelf gaan onderhouden.

  2. Vraag je buren of zij het eens zijn met je idee en overleg of je het beheer samen kunt doen.

  3. Bel de gemeente via telefoonnummer 14 033 en vraag naar de wijkbeheerder van je buurt. Je kunt ook een melding maken via het Meldpunt Woonomgeving (kies voor Groen > zelfbeheer), dan neemt de wijkbeheerder contact met je op.

  4. Bespreek je idee met de wijkbeheerder. Ons uitgangspunt is ‘Ja, graag!’, maar soms kan of mag het niet.

  5. Voldoet je idee aan de spelregels? Dan maken we een overeenkomst die we beiden ondertekenen.

  6. Je kunt beginnen. Waar nodig helpen we je bij de start. Daarna onderhoud je het groen zelf, zoals we met elkaar hebben afgesproken. De wijkbeheerder informeert de aannemer die de wijk onderhoudt, zodat jouw planten niet worden uitgetrokken of geschoffeld tijdens het reguliere onderhoud. De wijkbeheerder neemt zo af en toe contact op om te horen hoe het gaat.

  7. De overeenkomst heeft geen einddatum. Je kunt het zelfbeheer op elk moment stoppen. Wil je stoppen? Meld je dan weer bij de wijkbeheerder. Samen overleg je wanneer wij het beheer weer overnemen.

Spelregels

Als je een stukje openbaar groen wilt onderhouden, gelden er een aantal spelregels. Deze spelregels vormen het uitgangspunt voor het gesprek dat je hebt met de wijkbeheerder. Ze kunnen worden aangevuld met extra afspraken die passen bij de plek die je wilt beheren.

De algemene spelregels:

  • Het stuk groen dat je onderhoudt blijft openbaar gebied en is dus voor iedereen toegankelijk.

  • Je onderhoudt het groen met de beste intenties. Denk aan snoeien van planten, water geven of zwerfafval verwijderen.

  • Je gebruikt geen chemische bestrijdingsmiddelen.

  • Je voert geen werkzaamheden uit aan bomen. Dit doet de gemeente.

  • Je mag er geen bouwwerken als schuttingen en hekken plaatsen.

  • Voetpaden en stoepen blijven bruikbaar ook voor mensen met een beperking, rollator, kinderwagen of rolstoel (minimaal 1,20 meter vrije ruimte).

  • Je mag er geen materialen of afval opslaan.

  • Je mag er geen dieren houden.

  • Je geeft de gemeente en nutsbedrijven altijd toegang tot kabels en leidingen die onder de grond liggen.

  • Het moet veilig zijn voor iedereen die het groen gebruikt.

Bij de voorbeelden hieronder zie je welke spelregels daar nog extra gelden.

Voorbeelden zelfbeheer

Geveltuintjes

Een geveltuintje is een strook planten tegen de muur van een huis zonder voortuin. Door de rij stoeptegels die direct tegen de gevel aanligt te vervangen door tuingrond met plantjes, breng je meer kleur in de straat. Je wijkbeheerder kan precies vertellen wat wel en niet mag op de plek waar je woont. In ieder geval geldt:

  • Een geveltuintje is maximaal 45 cm breed en 30 cm diep.

  • Planten mogen niet over de stoep hangen of hinder veroorzaken aan voorbijgangers.

Voetpaden hebben een vrije doorgang van minimaal 1,20 meter zodat iedereen er goed langs kan.

Bloembakken

In plaats van een geveltuintje kun je ook een of meerdere bloembakken voor je gevel plaatsen. De wijkbeheerder kan vertellen hoe groot een bak in jouw straat mag zijn en waar je verder rekening mee moet houden om overlast voor anderen te voorkomen. Om wat meer eenheid in de bakken te krijgen, schrijft de gemeente een bepaald type bak voor. Je kunt wel kiezen uit een aantal varianten.
Natuurlijk zorg je er voor dat er voldoende vrije ruimte is op de stoep, zodat iedereen er langs kan.

Planten in boomspiegels

Een boomspiegel is het stuk open grond rond de stam van een boom, waardoor de boom water en zuurstof kan opnemen. De gemeente laat de boomspiegels onbegroeid. Maar je mag een of meerdere boomspiegels in je straat opfleuren met plantjes. Het is wel belangrijk dat je hierover eerst advies vraagt aan de wijkbeheerder. Hij weet welke planten geschikt zijn, zodat de boom toch genoeg water en zuurstof krijgt. Ook kan hij ervoor zorgen dat de hovenier van de gemeente de plantjes laat staan. Voor boomspiegels gelden een paar specifieke spelregels:

  • Het groen plant je buiten de eventueel aanwezige watergeefrand.

  • Je plant geen klimplanten of overblijvende houtachtige planten.

  • Je brengt alleen extra grond of een rand/hekje aan als je daarvoor toestemming hebt van de wijkbeheerder. Het ophogen van de grond is vaak slecht voor de boom.

  • Eventueel kun je de boomspiegel vergroten. Je mag alleen stenen weghalen na toestemming van de wijkbeheerder.

Groenstroken en plantsoenen

Een grotere groenstrook of plantsoen kan ook in zelfbeheer door een groep buurtgenoten worden omgevormd tot speelplek, moestuin, ecologische tuin of ontmoetingsplek. Dat heeft dan vaak een behoorlijke impact op de buurt. Daarom is het belangrijk om vooraf een goed plan te maken. De gemeente helpt je graag op weg. Deze regels zijn daarbij extra belangrijk:

  • Het groen blijft openbaar. Dit betekent dat iedereen er gebruik van kan maken en er mag komen. Iedereen mag dus bijvoorbeeld vruchten plukken in de gezamenlijke buurtmoestuin.

  • De (meeste) buurtgenoten moeten het eens zijn met de nieuwe inrichting of de aanpassing van het beheer. Ook als ze niet meehelpen.

Pleintjes en verharding

Wil je een plek in beheer nemen waar nu nog bestrating  ('verharding') is? Neem dan contact op met de wijkbeheerder. We willen Amersfoort graag vergroenen. De stad beter bestand maken tegen harde regenbuien en hete en/of droge periodes in de zomer. Ideeën voor ‘stenen er uit en groen er in’ (Operatie Steenbreek) ondersteunen we graag. Het maken van groene plekken van pleintjes en verhardingen is wel maatwerk. We moeten ook ruimte houden om te parkeren en misschien liggen er onder de verharding nog allerlei kabels en leidingen. Zo maar graven kan dan niet. 

Zelfbeheertegel

Bij plekken waar bewoners zelf het openbaar groen verzorgen, legt de gemeente een zelfbeheertegel. Zichtbaar voor iedereen in de buurt en voor onze groenaannemer een teken dat zij die plek met rust kunnen laten. Lekker duidelijk dus.

Je kunt ook zelf een tegel aanvragen als je openbaar groen verzorgt. Doe daarvoor een melding bij de gemeente en geef aan dat je een tegel wilt aanvragen. Onze aannemer zal die dan voor je leggen.

De zelfbeheertegel; een groene tegel met daarop in het wit de tekst: zelf beheer